DÜNYA KİMYASAL MADDE SIVI DÖKME PİYASASI

Dünya sıvı dökme kimyasal nıadde taşımacılık piyasası genel olarak dünya deniz taşımacılığı hacim değişikliği hareketlerine paralel olarak değişmektedir. Ayrıca kimyasal madde taşımacılığında çok önemli oranı petrole dayalı sanayi oluşturduğundan petrol fiyatlarındaki değişmeler, petrol ve petrol ürünleri üretimi konusundaki gelişmeler kimyasal tanker navlunlarım direkt etkilemektedir.

Dünya kimyasal madde tanker filosu esas itibari ile dört tip yük taşımak­tadır. Organik kimya ürünleri, inorganik kimyasal ürünler. bitkiseUhayvansal yağlar ve karışık yükler. Bu maddelerin ticareti, ekonomik büyüme, sanayileşme ve teknolojik gelişmeye sıkı sıkıya bağlıdır.

Kimyasal madde tankeri piyasasında yüksek navlun geliri elde etme bek­lentisi, spekülatif yatırımcıları da çekmektedir. Ancak yeni inşaların gerektirdiği yüksek sermaye maliyeti ve yönetimin uzmanlığa ihtiyaç göstermesi yanında az sayıda tersanenin bu konuda ihtisaslaşmış olması spekülatif inşaatı sınırlamaktadır.

Güneydoğu Asya organik kimya ürünleri açısından büyük bir talep potan­siyeline sahip olduğundan bilhassa bu bölgede büyük tankerlere gelecekte ihtiyaç duyulması beklenmektedir. Güneydoğu Asya'daki kimya endüstrisi gelişmeye başlamış ise de özel kimya ürünleri açısından bölgenin kendine yeterli hale gelme­si zaman alacaktır. Bu bakımdan kuzey Amerika ve Avrupa’dan bölgeye kimyasal tanker taşımalarının artması beklenmektedir. Ancak son zamanlarda bu büyüklükte çelik teknelere büyük yatırım yapılmış olması arz açığının kapanmakta olduğunu göstermektedir. Yapılan incelemeler bu kategoride yatırımların ikinci el gemilere yönelmenin daha rantabl olduğu sonucunu vermektedir.

Dünya sıvı dökme kimyasal yük ticaret hacminin yaklaşık %40’ını organikler teşkil etmektedir. Dünya kimyasal yük üretiminin %24’ü Batı Avrupa’da, %17’si Kuzey Amerika’da, %17’si Japonya’da ve %15’i doğu Avrupa ve eski Rusya toprakları üzerinde üretilmektedir. Kimya sanayiinin en büyük kısmını petrolden ve doğal gazdan üretilen maddeler teşkil eder.

92 körfez krizi ve benzer krizlerin piyasa dengelerini bozma nedeni hem miktar olarak hammaddelerin miktarındaki değişme hem de kimyasal madde sanayiinin (base Chemicals) temel maddelerinin petrol türevi olmasıdır.

Temel kimyasal maddelere bir göz atalım :

Ana temel kimyasal maddeler olan olefinler ve aromatiklerin üretimi sürek­li artış göstermektedir. Bazen hu maddelerin üretimindeki yıllık artış oranı %7’lerc ulaşmaktadır. En ileri üretim merkezleri Kuzey Amerika ve Batı Avrupa'dır. Benzen üretimi yıllık %1 artarken stireıı üretimi yıllık ortalama %\ artışa anca ulaşabilmiştir.

Belli bir dönemde dünya metanol üretiminin, dünya genel kimyasal madde üretim artışının altında gerçekleştiği görülmektedir. Bu da takıp eden yıllarda doğal gazın bir ürünü olan metanol için gelecek önemli talep artışları beklentisi demektir