DÜNYA KİMYASAL MADDE TAŞIMA FİLOSU

    

Dünya kimyasal madde taşıma filosu, dünya gemi tonajı içinde oldukça küçük bir paya sahiptir. Bu tür gemilerin belli IMO standartlarına uyma zorunlu­luklarının bulunması, taşman maddenin kıymetli olması, gemilerin özel yapım ve özenli bakıma ihtiyaç duyması, pahalı periyodik bakım-onarım gerekmesi ve bütün bu koşullara bağlı olarak maliyetinin artması, kimyasal madde taşıyan tankerlerin filoya katılımını olumsuz yönde etkilemektedir.

Kimyasal madde taşıyıcıları, taşıdıkları yüklere göre üç türe ayrılırlar. Kimyasal taşıyıcılar (Chemical tankers), yağ türü kimyasal taşıyıcılar (oil Chemical tankers), sıvılaştırılmış gaz taşıyıcılar (gas Chemical tankers).

MARPOL Anncxl'de yağ türü kimyasal taşıyıcıların hangi yükleri taşıyacağı belirtilmiştir. Annex2 ‘de ise yağlama yağı, bitkisel yağlar ve diğer kimyasal maddeler için tank yıkama ve tank yıkama suyu ile ilgili düzenlemeleri belirler.

Sıvılaştırılmış taşıyıcıları normal hava koşullarında gaz olan etilen, butadien. propan, amonyak gibi yükleri kondanse ederek taşır. LPG veya LNG tipi gemilerdir.

Genel olarak kimyasal gemiler 3 temel gruba ayrılır. IMO tip 1.2 ve İMO

tip 3.

İMO tip 3 gemilerin tankları özel koruyucu boyalarla kaplanmış (coated ) ve tek perdelidir. Bu tür gemiler korozif olmayan yağ türü vc yağ türevlerini daha çok taşıyabilen genellikle aynı anda çok çeşitli yükleri taşımayan gemilerdir.

İMO tip 2 gemilerin bir kısmı yada bütün tankları paslanmaz olup korozif özellikteki sülfırik asit, fosforik asit gibi yükleri de taşıyabilen çift perdeli gemi­lerdir. Dünyada 3 büyük şirket bu tür gemilerin kontrolünü elinde tutmaktadır. BU şirketler Stlot Nielsen, Odfjell Tankers ve JO Tankers’dir.

Dünya kimyasal tanker Filosunun %35’i 15 yaşın üzerindedir. Yansı ise 10 yaşıtı altında yani yeni sayılabilecek gemilerdir.

Günümüzde ise özellikle Avrupa’lı kimyasal tanker şirketleri, gemilerinin bandırasını değiştirmektedirler, (flag out) Bayrak değiştiren gemiler, başta Panama ve Liberya olmak üzere, gelişmemiş, mevzuatında çok açıklar olan ülkelerin bayrağı altına girmektedir. Örneğin: Kimyasal tanker donatanları arasında, günümüzün en büyük guruplarından biri olan Stolt-Nielsen. 1997 içinde, toplam 39900 DWT olan 8 kimyasal tankerini, Norveç bayrağından Cayman Islands bayrağma geçirmiştir. Hepsi altı yaş ve altında olan bu gemiler, dinamik bir Filo görünümündedir. Daha başka adı duyulmuş Firmaların da bayrak değiştirdikleri gemiler vardır ve bayrak değiştirme işi devam etmektedir. Bu yüzden istatistik­lerdeki sayılar ve oranlar sürekli değişmektedir.